Podsłuchiwanie i śledzenie małżonka przez GPS – czy to przestępstwa?

Jedną z najczęstszych przyczyn rozwodów wśród małżeństw jest zdrada. Niejednokrotnie, aby udowodnić, że małżonek się jej dopuszcza, ludzie na własną rękę podejmują się przeróżnych działań, byleby tylko prawda wyszła na jaw. Niejednokrotnie nawet decydują się na nielegalne działania jak zakładanie podsłuchów, montowanie w aucie żony czy męża GPS celem śledzenia ich lokalizacji bądź też czytanie ich prywatnej korespondencji.

O tym czy można podsłuchiwać rozmowy współmałżonka bądź bez jego zgody i wiedzy zainstalować GPS w pojeździe, czy czyny te stanowią przestępstwo oraz jaka odpowiedzialność karna za nie grozi, dowiesz się z niniejszego artykułu.

Zainstalowanie w aucie męża/żony GPS – czy jest legalne?

W aktualnie obowiązującym w Polsce stanie prawnym, zainstalowanie bez zgody i wiedzy właściciela pojazdu, w jego samochodzie urządzeń nawigacyjnych GPS jest nielegalne. Niezależnie od tego czyje to auto, a zatem nawet w przypadku gdy auto użytkowane jest tylko przez żonę, a w małżeństwie istnieje wspólność ustawowa, zainstalowanie w nim GPS bez jej wiedzy i zgody nie jest dozwolone.

Co więcej, czyn taki stanowi przestępstwo określone w art. 267 § 3 k.k., zgodnie z którym kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowanie podlega następującym karom:

• grzywnie,
• karze ograniczenia wolności,
• karze pozbawienia wolności do lat 2.

Również Sądy niejednokrotnie wypowiadały się na ten temat, jednogłośnie uznając, że bezprawne zainstalowanie w cudzym pojeździe urządzenia służącego do pozyskiwania informacji o trasie jazdy i tym samym o miejscu przebywania danej osoby jest niedozwolone i stanowi czyn zabroniony, o którym mowa w art. 267 § 3 k.k. (postanowienie Sądu Najwyższego z 27 listopada 2019 roku, sygn. V KK 505/18). Niezależnie zatem czy osoba, której chcemy zainstalować GPS jest dla nas obca czy jest naszym małżonkiem, działaniem takim narażamy się na odpowiedzialność karną za przestępstwo.

Zainstalowanie żonie/mężowi podsłuchu – czy jest legalne?

Sytuacja związana z zamontowaniem urządzenia do podsłuchiwania żony czy męża wygląda podobnie jak w przypadku opisanym wyżej, tj. GPS. Czynu tego dotyczy zresztą ten sam przepis, tj. art. 267 § 3 k.k.

Przestępstwo w tym wypadku polegać będzie na tym, że sprawca założy lub będzie posługiwał się urządzeniem podsłuchowym celem bezprawnego uzyskania dostępu do rozmów drugiej osoby, np. żony. Założenie takiego podsłuchu musi zostać dokonane w celu uzyskania informacji, do której sprawca nie jest uprawniony.

Przez urządzenia podsłuchujące rozumie się zarówno te, które nagrywają wyłącznie dźwięk jak i obraz, a zatem np. kamera, dyktafon czy magnetofon. Co więcej, podkreślić należy, że sprawca będzie odpowiadał za ten czyn już za samo działanie w celu bezprawnego uzyskania informacji, a zatem nawet za samo podjęcie działań do założenia podsłuchu, np. zakupienia urządzenia rejestrującego dźwięk. Dla odpowiedzialności karnej za to przestępstwo nie musi wystąpić żaden skutek, a zatem sprawca nie musi nawet uzyskać żadnych informacji. Wystarczy samo jego działanie w tym celu, które w aktualnym stanie prawnym jest karalne.

Podkreślić należy, że powyższe dotyczy tylko uzyskania informacji, do której nie jesteśmy uprawnieni, tj. na przykład treści rozmowy pomiędzy żoną, a jej kochankiem. Nie jest oczywiście karalne nagrywanie własnych rozmów.

Pozyskiwanie dowodów do sprawy rozwodowej za pomocą podsłuchu/GPS – czy jest legalne?

Opisane w niniejszym artykule działania, a zatem zakładanie podsłuchu bądź GPS w aucie żony/męża nie jest legalne.

Zatem na przykład w sytuacji, w której istnieje podejrzenie zdrady, której udowodnienie jest dla nas niezbędne w toczącej się sprawie rozwodowej, nie jest legalne pozyskanie dowodu tej zdrady poprzez zamontowany w aucie żony GPS czy podsłuch w telefonie męża. W podobnych sprawach niejednokrotnie wypowiadały się Sądy. Tak na przykład Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód uznał, że czyn żony polegający na nagrywaniu męża w użytkowanym przez niego samochodzie oraz w mieszkaniu przy pomocy urządzania podsłuchowego, w sytuacji, gdy w sposób niejawny, ukrywając go w tych miejscach dokonywała nagrań w celu podsłuchania rozmów pokrzywdzonego – wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 267 § 3 i 4 k.k., a zatem był przestępstwem (wyrok z 7 czerwca 2014 roku, sygn. IV K 682/14).

Podsumowując, w przypadku chęci uzyskania dowodów do sprawy rozwodowej, na przykład na potwierdzenie zdrady męża, nielegalnym jest działanie polegające na zamontowanie u niego urządzenia podsłuchującego czy GPS w celu śledzenia jego lokalizacji. Istnieje wiele innych sposobów na legalne uzyskanie dowodów, np. przez zeznania świadków. W przypadku chęci uzyskania porady prawnej w zakresie przestępstwa z art. 267 k.k. bądź w zakresie uzyskiwania dowodów do sprawy rozwodowej, zachęcamy do kontaktu z profesjonalnym pełnomocnikiem, adwokat Angeliką Rucińską, która udzieli fachowej porady prawnej w tych kwestiach.